Produkcja w szwalni dzieli się na kilka etapów, a gotowy produkt jest efektem pracy wielu osób i wielu maszyn. Krojownia jest jednym z pierwszych miejsc, do których trafia tkanina. To właśnie tam powstają wykroje, które trafiają do kolejnych działów szwalni, gdzie poddawane są różnym procesom zmierzającym do stworzenia np. bluzy czy spodni. Prowadzenie działalności związanej z branżą szwalniczą wymaga dużej wiedzy. Wiedza o nowoczesnych technologiach może się natomiast przydać do zwiększenia wydajności zakładu, a tym samym do zwiększenia jego zysków.

Co się tam kroi, czyli podglądamy krojownię

Zanim materiał trafi do rozkroju, przechodzi przez kilka procesów. Materiały, które trafiają do krojowni warstwuje się (laguje) i tworzy z nich tzw. nakład. Na górnej warstwie nakładu układa się poszczególne szablony i odrysowuje je na materiale.  Kolejny krok to rozkrój materiału (wcześniej można rozkroić nakład na mniejsze elementy). Po skończeniu rozkroju nakładu następuje kontrola jakościowa powstałych wyrobów, ich kompletowanie i znakowanie. W krojowni można spotkać różnych specjalistów, którzy zajmują się tymi zadaniami – każdy swoim. Jednak w większości zakładów te wszystkie zadania wykonuje krojczy (oczywiście może mieć pomocników).

Przedstawię kilka definicji, aby przybliżyć tematykę krojowni:

• Kreślarz/rysowacz to osoba, która przygotowuje układy kroju, szablony, które odrysowuje się na materiale. Dzięki jego pracy zakład minimalizuje straty materiału. Spod jego ręki wychodzą tzw. rozkładki. W zautomatyzowanym zakładzie stanowisko kreślarza zastępowane jest komputerowym plikiem tworzonym np. w systemie CAD. Taki plik przesyła się bezpośrednio do katera. Kreślarz przestaje więc być potrzebny.

• Krojczy, wykrawacz – jego zadaniem jest wykrawanie elementów, które wcześniej zostały odrysowane na materiale przez kreślarza. Wykrojone materiały zostają poddane kontroli jakości, liczeniu i sprawdzeniu zgodności z szablonem wykroju. Tym zadaniem może zająć się kompletowacz, zwany też sortowaczem. Do wykroju używa się mechanicznych wykrawarek, noży i nożyczek.

• Warstwowanie (lagowanie) materiałów to proces układania warstw w stos. Wszystkie warstwy muszą być równej długości, która z kolei jest równa układowi szablonów. Wysokość nakładu zależy od wielu czynników: rodzaju krojonych materiałów, rodzaju produkcji czy rodzaju i możliwości maszyn, które znajdują się na wyposażeniu krojowni. Wyróżnia się różne sposoby warstwowania materiałów (jednostronne, przemienne i wahadłowe). Warstwować można ręcznie lub mechanicznie. W przypadku ręcznego warstwowania przydatne okazują się różne narzędzia wspomagające pracę – klamry do materiału służące do mocowania i przytrzymywania materiału czy stojaki. Wyróżnia się też warstwowanie mechaniczne i półautomatyczne, które wykonywane jest przy pomocy różnych urządzeń. Te trzy sposoby warstwowania wymagają kontroli pracownika. Najbardziej zautomatyzowanym sposobem układania materiału jest warstwowanie automatyczne. Jest najwygodniejsze i najbardziej oszczędne z punktu widzenia kosztów produkcji, szczególnie przy większych zakładach szwalniczych. Takie automatyczne urządzenia lagujące można połączyć z wielowarstwowym katerem, czyli automatyczną krojownią, co pozwoli na jeszcze większe zautomatyzowanie produkcji.

• Nakład – tworzy się go z kilku warstw materiału (odwija się je z beli i odcina). Nakład można podzielić na kilka mniejszych części, co ułatwi prace przy wycinaniu poszczególnych elementów. W przypadku zautomatyzowanej krojowni (katera) nie ma potrzeby dzielić nakładu na mniejsze części. Nie odrysowuje się też na jego wierzchniej warstwie układu szablonów. Zbędne są też znaczniki, bo kater sam zaznacza miejsca np. na dziurki.

• Układ szablonów – to powierzchnia papieru lub materiału, na której układa się szablony poszczególnych elementów modelu, który będzie za chwilę wycinany. Dobrze przygotowany układ szablonów minimalizuje straty przedsiębiorstwa, dzięki zmniejszeniu ilości marnowanego materiału. Liczba ścinków, które pozostają po rozkroju, powinna być jak najmniejsza. Układy szablonów są różne i zależą od rodzaju materiału (jego wzoru i powierzchni). Inaczej też tworzy się układ do rozkroju detalicznego i przemysłowego. Układ szablonów przygotowuje się ręcznie lub komputerowo. Przy automatyzacji krojowni potrzebny jest plik z układem szablonów. Wykonuje się go przy użyciu oprogramowania CAD (dla rozkroju przemysłowego). Gotowy plik drukuje się na ploterze lub wysyła się bezpośrednio do katera – jego oprogramowanie z kolei pozwala na wprowadzenie ewentualnych drobnych poprawek w układzie szablonu. W tym wypadku nie ma potrzeby nanoszenia rysunku na nakład. Komputer wykonuje całą pracę za kreślarzy i krojczych.

Pracę w krojowni usprawniają maszyny takie jak plotery, stoły krojcze z urządzeniami do lagowania, odkrawacze materiału (manualne i automatyczne) czy znaczniki.

Proces rozkroju nakładu, czyli czym się kroi na krojowni

Dotarliśmy w końcu do ostatniego etapu rozkroju. Do tej pory materiał przeszedł w krojowni przez następujące etapy:

Ułożenie warstw materiału jedna na drugiej (warstwowanie) -> powstanie nakładu (stosu warstw) -> na wierzchniej warstwie nakładu odrysowany został wzór według szablonu rozkroju-> teraz pora na rozkrojenie nakładu (wcześniej można podzielić nakład na mniejsze części).

Krojczemu przydarzą się tzw. znaczniki, czyli urządzenia, którymi oznacza się miejsca na dziurki, zatrzaski itd.

Dobór urządzeń i sposobów, których używa się do rozkroju tkanin, zależy przede wszystkim od rodzaju materiału (jego właściwości) i kształtu wycinanych elementów. Narzędzia tnące znajdujące się na wyposażeniu krojowni to:

• Krajarki przenośne – ręczne, a wśród nich noże tarczowe i noże pionowe. Kupując urządzenia tego typu sprawdza się wysokość cięcia, czyli maksymalną wysokość nakładu, z którego można wykroić elementy. W zależności od modelu i rodzaju noża może ona wynosić np. 60mm, 65mm, 85mm, 90mm lub 210mm.

• Maszyny do krojenia z nożem taśmowym. Powierzchnia stołu może mieć różne wymiary, a samo urządzenie posiada dodatkowe funkcje np. nadmuch, który bardzo ułatwia krojczemu przesuwanie nakładu

W zautomatyzowanej krojowni wygląda to nieco inaczej

Kater to nowoczesne urządzenie, którego zadaniem jest zautomatyzowanie całego procesu rozkroju. Taka automatyczna krojownia opiera swoje działanie na komputerowym systemie, który zastępuje kreślarza i krojczego. Do maszyny wgrywa się gotowy plik z szablonem rozkroju. Operator urządzenia może wprowadzić do niego drobne zmiany, jednak kater jako tako nie daje dużych możliwości, jeśli chodzi o projektowanie czy zmiany w tym układzie. Jego zadaniem jest precyzyjne cięcie wysokich warstw różnych rodzajów materiału (także ciężkich tkanin) – i z niego wywiązuje się bardzo dobrze. Proces przygotowania materiału do rozkroju w przypadku automatycznej krojowni wygląda zupełnie inaczej niż w przypadku tradycyjnych metod przygotowania produkcji:

Ułożenie warstw materiału jedna na drugiej (warstwowanie), przeważnie zautomatyzowane (stół do lagowania połączony jest z katerem)-> powstanie nakładu (stosu warstw) -> na wierzchniej warstwie nakładu tym razem nie trzeba odrysowywać szablonu rozkrojów ani używać znaczników – wystarczy wgrać plik do maszyny-> rozkrojeniem nakładu zajmuje się kater.

Wysokość nakładu po sprasowaniu może wynosić maksymalnie od 50 do 110mm w zależności od modelu (w modelu HY-HC1705 dostępnym pod adresem http://www.szwalnia.pl/pl/krojownia-i-przygotowanie/automatyczne-krojownie – jest to 50mm). Maksymalna prędkość cięcia katera podawana przez producentów to 60m na minutę. Oznacza to, że nóż w ciągu minuty „przemierza trasę” 60 metrów. System odsysania powietrza umożliwia sprasowanie warstw ułożonych na stosie. Nóż oscylacyjny jest ostrzony w czasie pracy, co gwarantuje precyzyjne cięcie materiału. Maszyna przed rozkrojem automatycznie przygotowuje nacięcia i otwory np. na dziurki. Wpływa to na jeszcze większą automatyzację pracy krojowni.

Obsługa urządzenia jest intuicyjna. Dobry krojczy ma wiele lat doświadczenia, natomiast operator katera może przejść krótkie szkolenie, by móc obsługiwać maszynę.

Rozważając zautomatyzowanie pracy swojej krojowni warto pamiętać, że wdrażanie nowych technologii przyspiesza proces produkcji, a tym samym zwiększa zyski firmy. Urządzenia takie jak kater minimalizują straty materiału i zmniejszają koszty produkcji dzięki dużej wydajności. Lepsza organizacja procesu produkcji i obniżenie jej koszów pozwalają na obniżenie ceny gotowych produktów, szybką realizację zamówień i zwiększenie możliwości produkcyjnych firmy, co zwiększa jej konkurencyjność na rynku.

Wielowarstwowy kater to urządzenie, które z punktu widzenia przedsiębiorcy może wydawać się zbyt drogie. Korzystna forma finansowania, jaką jest np. leasing, pozwala na rozłożenie kosztów w czasie. Korzyści wynikające z automatyzacji pracy krojowni będą widoczne bardzo szybko, a tym samym koszty poniesione na zakup katera zwrócą się szybciej, niż może się wydawać.

 

Chcesz otrzymać rabat 5% na pierwsze zakupy w sklepie szwalnia.pl? Zapisz się do newslettera, a otrzymasz od nas kupon rabatowy. Przy okazji skorzystasz z wiedzy naszych specjalistów i będziesz na bieżąco z nowościami na blogu i promocjami w sklepie. Obiecuję, że nie będę zaśmiecać Twojej skrzynki i w każdej chwili będziesz mógł wypisać się z naszej bazy wiedzy.